Auteursarchief: John

Bij het afscheid van voorzitter Ron Sman

Een interview:
Ron, na bijna 10 jaar draag je de voorzittershamer van Stichting Kalverpolder over. Hoe kijk je terug op deze periode?

Een heerlijkere periode is niet voor te stellen als je mag terugkijken naar wat door onze vrijwilligersstichting in de Kalverpolder is neergezet. Van niets in 2006 naar een vrijwilligersorganisatie met de bijzondere positie als verantwoordelijke voor de uitvoering van het beheer in de Kalverpolder. Hoogstens was er bij het begin in 2006 sprake van een grote drijfveer, bij mij en bij enkele anderen, om de achteruitgang van het cultuurlandschap van de, zo voor de Zaanstreek belangrijke Kalverpolder, tegen te gaan. Echter, we hadden toen geen ervaring, noch  de mensen en de middelen om die toch wel grote ambitie waar te maken. En toch voelde je in 2006 wel dat de geesten rijp waren om in ieder geval een start te maken. Een, door de initiatiefnemers georganiseerde bijeenkomst, in de zomer van 2006 in molen de Bonte Hen bevestigde dat er bij een grote groep mannen een groot animo was om de handen uit de mouwen te stekken. Het is fijn te constateren dat de meeste aanwezigen  van toen nog steeds ,na 10 jaar, enthousiast vrijwilliger van onze stichting zijn.

Last but not least, het vertrouwen van Staatsbosbeheer, de eigenaar van de door ons beheerde percelen, is tevens een belangrijke factor bij ons succes als vrijwilligersorganisatie.

Stichting Kalverpolder heeft een grote en enthousiaste vrijwilligersgroep. Hoe is dat gerealiseerd?

 Ik kan niet verhelen dat het begint met een bestuur die bij de vrijwilligers vertrouwen heeft kunnen winnen. Maar, misschien net zo belangrijk was dat onze vrijwilligers, naast dankbaar werk, ook goede faciliteiten konden worden geboden. Het kunnen beschikken over de door ons zelf opgeknapte werkschuur (‘ de Bunker’) is daarbij van wezenlijk belang geweest. Zonder zo’n prachtig verblijf op zo’n goede plek zou het veel moeilijker geweest zijn. De wekelijkse ontmoeting met elkaar, de gezelligheid, het intensief omgaan met elkaar in het veld, het is nu  al  bijna 10 jaar voor elke vrijwilliger een belangrijk onderdeel van hun week. De stappen die wij in de afgelopen jaren konden maken heeft het enthousiasme van de vrijwilligers alleen maar groter gemaakt.

Het beeld van de Kalverpolder is  in de afgelopen jaren ingrijpend veranderd. Welke veranderingen zijn het meest kenmerkend?

 We hebben in het verleden gekscherend gezegd dat wij zullen gaan stoppen als we zicht op Enkhuizen krijgen. Er zat wel een kern in. De Kalverpolder begon op grote schaal te verbossen en te verstruiken. Overal in de Kalverpolder keek je tegen hoge bomen die het zicht over het veenweidelandschap belemmerden. Het landschap uit onze jeugd  werd kwam te ver uit zicht. Dat zicht is weer terug en dat is een geweldige positieve verandering.

Waar staat de Kalverpolder nu? Wat heeft Stichting Kalverpolder daar aan bijgedragen?

 De Kalverpolder heeft mede door de grote opknapbeurt van de afgelopen paar jaar een goede toekomst gekregen. Een essentiële voorwaarde voor een goede toekomst voor de polder is wel dat er een passend beheer wordt uitgevoerd. En daar moet onze vrijwilligersstichting nu juist (voor een groot deel) voor zorgen.

Gaan we het ‘Open (cultuur)Landschap’ volledig realiseren? Wat is het belang voor de Zaanstreek?

 Wij hebben ons  oorspronkelijke idee al enige jaren geleden opgegeven dat de hele polder
’s winters volkomen kaal , dus zonder riet, opgeleverd zou moeten zijn. Dit is te ambitieus gebleken. Dit zou te veel van het goede zijn: we zouden dat bij lange na niet aankunnen. Een belangrijk deel van het door ons beheerde vaarland wordt dus nu als riet/moerasland beheerd.

Door de verwijdering van bomen en struiken en ons reguliere beheer op dinsdag is er dus wel sprake van een blijvend open landschap en is hierdoor mede een voorbeeld  voor andere Zaanse veenweidegebieden waar dat niet gewaarborgd is. De betekenis van de Kalverpolder als cultuurelement in de beleving van de Zaanse Schans (het  unieke ensemble van Schans, Zaan en veenweidepolder) is hier nog een extra element.

 Wie gaan het stokje van je overnemen?

 Ik prijs mij zeer gelukkig dat  ik mijn stokje aan een goede opvolger heb kunnen overdragen. John van Loon, al enige tijd enthousiast bestuurslid van onze stichting, was bereid om het voorzitterschap van mij over te nemen. De zeer ervaren Rolf Surink zal de nieuwe functie van vicevoorzitter op zich nemen. Ik ben zeer gelukkig dat ik het voorzitterschap aan deze 2 fijne mensen kan overdragen. Met de andere leden van het bestuur is het in mijn ogen een topteam.

Je blijft als vrijwilliger actief bij Stichting Kalverpolder. Dus geen definitief afscheid?

Natuurlijk blijf ik als vrijwilliger betrokken. Ik zou het geweldig missen. Het is dus geen definitief afscheid, daar is deze vrijwilligersstichting mij te lief voor!

Nieuwe lastpakker voor Stichting Kalverpolder

Weer een mijlpaal voor onze Stichting! Omdat een van de 2 lastpakkers (machine op rupsbanden om gemaaid materiaal te vervoeren) volkomen versleten bleek te zijn (het was al een 2e handsje!) is kort geleden besloten een geheel nieuwe lastpakker aan te schaffen. Voor ons werk zijn we erg afhankelijk van een onbelemmerde beschikbaarheid deze machine en dat liet ernstig te wensen over!
Wel kon het vrachtplateau van de oude lastpakker overgezet worden op het nieuwe model. dat scheelde natuurlijk in de aanschafprijs.
Op 1 december was het zover! De lastpakker werd geleverd. Wat een beauty!
Helaas zal de machine in gebruik niet zo schoon blijven…..maar we kunnen hier weer jaren mee vooruit!

Nacht van de Nacht weer groot succes!

Zaterdag 24 oktober: met circa 15 vrijwilligers hebben wij de Nacht van de Nacht 2015 weer tot een groot succes gemaakt! Voor de, ruim 300 (!!!) bezoekers was er in de Bunker een presentatie ‘ Geluiden in de nacht’ . Men moest, in het donker, natuurgeluiden raden. Voor de kinderen spannend, voor de volwassenen vaak hilarisch…..

Daarna kon men een rondvaart door de donkere Kalverpolder maken, om dan vervolgens bij de verhalenverteller op het Schanszichtpad afgezet te worden.
Wij moesten alle drie de boten inzetten, want dit is een zeer populair onderdeel van de Nacht van de Nacht!

Maar voordat iedereen ons kon bezoeken moest er nog heel wat voorbereid worden. Om 15.00 uur verzamelen. Daarna strobalen vervoeren voor de verhalenvertellers, presentatie testen, stoelen plaatsen voor de bezoekers, koffie, thee, frisdrank klaarzetten.
Toen alles klaarstond op naar restaurant “De Kraai” om een pannenkoek te eten. Vanaf 19.00 uur kwamen de eerste bezoekers en om 22.30 waren de laatsten vertrokken en konden wij alles weer opruimen. Vervolgens weer naar “De Kraai” om de avond te “evalueren” ,waarna een ieder om 00.15 uur, moe maar voldaan, weer naar huis vertrok.

 

 

Jaarvergadering Stichting Kalverpolder op 19 november

Ieder jaar, in november, wordt een vergadering belegd, waarin het bestuur                                  ‘ verantwoording aflegt’  aan alle vrijwilligers. Ron Sman geeft aan dat wij en goed jaar achter de rug hebben, zowel materieel als financieel.
De samenwerkingsovereenkomst met SBB is natuurlijk het meest in het oog springende feit in het afgelopen jaar. Hiermee is Stichting Kalverpolder begonnen aan een nieuwe toekomst. we zullen er flink aan moeten trekken om de doelstellingen ( cfm. het Beheerplan) te realiseren.
In 2015 is ook gestart met het aantrekken van Bedrijfsvrienden van de Stichting Kalverpolder. Direct hebben we al vier bedrijven enthousiast gevonden om ons nuttige werk te financieel te steunen!
In 2015 waren dit: Schoemaker B.V., Putkast B.V. , Kooijman Souvenir& Clogs en Rijkhoff B.V.

De overige bestuursleden geven een toelichting op hun specifieke terreinen. Er was in 2015 weer veel te doen in de Kalverpolder! Vanzelfsprekend de vaste activiteiten, zoals: Open Dag, Kalverpolderwandeltocht en Nacht van de Nacht, maar ook hebben wij diverse groepen en instanties ontvangen voor een presentatie, rondleiding en rondvaart.
Het is wel duidelijk dat Stichting Kalverpolder barst van de energie!

 

Joop Stokkink heeft namens de heer Hackmann een prachtige foto (60x150cm) aan de Stichting overhandigd. Op deze foto staan tientallen Grutto’s in vlucht te zien. Een schitterende foto die is genomen in de Kalverpolder. Deze foto zal een mooie plek krijgen in de bunker.

 

Na afloop van het ‘formele’ gedeelte was er uiteraard nog ruim de tijd voor een gezellige napraat!

De Noordse Woelmuis

Tijdens onze werkzaamheden in de Kalverpolder komen we de Noordse Woelmuis regelmatig tegen. Tijdens het maaien of hooien zien we de woelmuis dan opeens een beetje paniekerig wegrennen. Het komt ook wel voor dat we een nestje vinden onder een hoop riet of hooi die we een week eerder gemaaid hebben! Ook hebben we het schedeltje in braakballen (van roofvogels)aangetroffen, want de Noordse Woelmuis is een gewilde prooi voor bijv. kiekendief, torenvalk en uil. De Noordse Woelmuis is duidelijk groter dan een veldmuis. De soort leeft geïsoleerd in een specifieke biotoop in Nederland, zijn dichtstbijzijnde verwanten leven ver in Rusland.

Er zullen maar weinig Zaankanters zijn die wel eens een Noordse Woelmuis hebben gezien. Dit kleine knaagdiertje heeft een onopvallende leefwijze en komt vooral voor in natte (veenweide)gebieden. In Nederland leeft een aparte ondersoort, die verder nergens in de wereld voorkomt. Vanwege de versnipperde verspreiding en achteruitgang is de Noordse Woelmuis op de Rode Lijst van bedreigde en kwetsbare zoogdieren in Nederland geplaatst. Wij hebben dus een grote verantwoordelijkheid om deze soort adequaat te beschermen.

Uiterlijk en gedrag

De muis heeft meestal een donkerbruine rugvacht en een grijze buikvacht, maar lichtere exemplaren komen ook voor. De staart is, voor een woelmuis, vrij lang: 40 % van zijn lichaamslengte. De vrij grote, donker gekleurde achtervoeten hebben contrasterende witte nageltjes. De paartijd duurt van maart tot november. Het wijfje is 20-23 dagen drachtig en brengt 2-9 jongen ter wereld. Gedurende de wintermaanden zoeken de muizen de drogere delen in het leefgebied op. Vandaar uit worden in de loop van het voorjaar weer de geschiktere plekken bewoond. De muizen gebruiken ondergrondse of bovengrondse gangen en maken nesten met twee toegangen. Het bovengrondse nest dat met gras bekleed is bijvoorbeeld in pollen van biezen aangelegd. De nesten worden bij voorkeur onder hooi- of rietstapels gemaakt. Belangrijk zijn nat schraal grasland, rietland en ruigte. Vooral natte of periodiek overstroomde riet en ruigtevegetaties en kruidenrijke graslanden vormen een optimaal leefgebied.

Voedsel

De Noordse Woelmuis is een strikte planteneter met weinig selectieve voedselkeuze. Zijn voedsel bestaat uit zeggen, biezen en grassen en in de vorstperiode zelfs het groen van de pitrus. In de winter kan het worden aan gevuld met plantenwortels, schors en zaden, in de zomer met zaden en kruiden.

Verbindingszone

Voor de Noordse Woelmuis is het van belang dat de verschillende leefgebieden verbindingszones krijgen. In de Zaanstreek is het dus van belang om de migratiemogelijkheden voor de Noordse Woelmuis in de Kalverpolder, het Guisveld, het Wormer- en Jisperveld en het Oostzanerveld te verbeteren

Loek Vlaanderen

Zijn we toch goed bezig in de Kalverpolder!

Onderstaand artikel is gepubliceerd in de nieuwsbrief van Vroege Vogels. Het bevestigt onze ervaring dat als je niets doet, de polder binnen enkele jaren is dichtgegroeid. Ons doel is en blijft : een open veenwiedegebied!

Veenmoeras verliest zijn ‘broek’

Voorzitter                   : J. van Loon
Vice voorzitter          : R. Surink
Secretaris                   : H. Krook
Penningmeester      : P. Bleeker
Vrijwilligers                : J. Duijvis
Planologie/beheer : P. van Nugteren
Techniek                     : R. Surink
PR/Redactie              : J. van Loon
Eindredactie             : J. van Loon en J. Stokkink

Fotografie                 : J. Stokkink

Secretariaat             : H. Krook
Telefoon                       : 075-6707587
e-mail                            : secretaris@kalverpolder.nl

Adres                             : Stichting Kalverpolder
Kalverringdijk 32A
1609 BT Zaandam

Website                        : www.kalverpolder.nl

Facebook                     : facebook@kalverpolder.nl

 

 

Rotaryclub Zaandam bezoekt Stichting Kalverpolder

Op 2 juli j.l. hebben een flink aantal leden van Rotaryclub Zaandam, een bezoek aan de Kalverpolder afgelegd. Middels een presentatie weren zij geïnformeerd over het ontstaan van de polder en haar recente geschiedenis. Uiteraard werd ook de rol van Stichting Kalverpolder en de cultuur-natuurwaarde van de Kalverpolder uitgebreid belicht.
Met de zinvolle discussie, die werd gevoerd na de presentatie, kwam de wandeling over het Schanszichtpad in de knel. Een dreigende regenbui deed de rest! De wandeling werd afgeblazen.
Stichting Kalverpolder bedankt Rotaryclub Zaandam voor de serieuze belangstelling, inbreng en niet in de laatste plaats de donatie die wij aansluitend mochten ontvangen!

 

 

 

 

 

 

7e Kalverpolderwandeltocht weer groot succes!

De 7e Kalverpolderwandeltocht op 15 augustus j.l. is weer op fantastische wijze georganiseerd door wandelvereniging “De Laatste Loodjes”.
De deelnemers konden zich vanaf 9.00 uur in Verzorgingshuis Guisveld Evean inschrijven voor een wandeling van 5,10, 15 of 25 km. Voor alle afstanden fungeerde onze locatie als stempelpost. Maar bovenal ook als rustpunt met ´koek- en zopie´!

Na een uurtje begonnen de eerste wandelaars binnen te druppelen. Dat deed helaas de regen ook…..omstreeks 10.00 uur viel een ferme regenbui. Daarna bewolking, af en toe wat zon en in de middag weer een regenbuitje. Verder goed wandelweer. De deelnemers (ongeveer 600) kwamen weer uit heel Nederland en waren enthousiast over zowel de wandeltocht als de organisatie.
Om 17.00 uur was iedereen weer binnen en konden wij terugkijken op een geslaagde wandeldag.
Naast wandelvereniging´de Laatste Loodjes`, bedanken wij de medewerkers van Guisveld Evean en het voetveer voor de geweldige inzet!
We kijken alweer uit naar de 8e versie in 2016!

Cursus Ecologie en Beheer Laagveenmoeras en Veenweiden in de Bunker

Op 16 september j.l. werd door Peter Mol van Landschap Noord Holland de cursus Ecologie en Beheer Laagveenmoeras en Veenweiden gegeven. De cursus duurde de hele dag.

18 Personen hadden zich hiervoor opgegeven. Naast 10 vrijwilligers uit onze eigen groep, hadden zich ook vrijwilligers van ´collega´ organisaties hiervoor aangemeld.

´s Ochtends werd de theorie gedoceerd, maar in de middag naar buiten om het geleerde in de praktijk toe te passen. En, wonder, het was even droog!!!
Een zeer interessante cursus die een goed inzicht gaf over het Ecosysteem, natuurlijke ontwikkelingsprocessen, het ingrijpen hierop etc. Peter mocht zich verheugen in een aandachtig gehoor!

Raadsleden Oostzaan/ Wormerland in de Kalverpolder

Op 24 september j.l. ontvingen wij bezoek van de Raadsleden van de gemeenten Wormerland/ Oostzaan. In een presentatie over de Kalverpolder en onze Stichting werden zij geinformeerd over het onstaan, de doelstellingen en de resultaten van onze ‘ vrijwillige arbeid’. Uit de vele vragen bleek duidelijk dat er grote interesse was in het natuurbeheer in ons veenweidelandschap.

 

 

 

Aansluitend kon, tijdens een wandeling over het laarzenpad, nog enkele punten worden toegelicht.
De Stichting Kalverpolder heeft de belangstelling van de raadsleden zeer op prijs gesteld.

Ook de vakspecialisten Gemeente Zaanstad in de Kalverpolder

Op 29 september was het de beurt aan de afdeling Vakspecialisten Gemeente Zaanstad om zich te laten informeren over de ´successtory´ van onze polder. Met 27 (!) bezoekers was de Bunker behoorlijk gevuld. Els Lenting, nu Adviseur Natuur en Milieu, was en is bijzonder betrokken bij de Kalverpolder als geheel, maar vooral ook bij de totstandkoming van het grote opknapplan dat in de afgelopen 2 jaar is uitgevoerd.
De ontwikkeling van de Kalverpolder van verleden tot heden werd door Els in een presentatie uiteengezet.

 

 

Aansluitend is een vaartocht door de polder gemaakt. Dit gaf ieder de gelegenheid om het bereikte resultaat met eigen ogen te aanschouwen. Vanzelfsprekend werden door ons nog markante natuuraspecten toegelicht en vragen van het belangstellend publiek beantwoord.

 

Is de roerdomp een blijvertje in de Kalverpolder?

De Kalverpolder is, ondanks de ligging vrij dicht bij bebouwing, een pareltje voor de vogelliefhebbers. En uiteraard voor de vogels zelf! Tijdens de vogeltrek, m.n. in het voorjaar, wordt de polder door veel soorten gebruikt als rust- en foerageerplek.
Op de plasdras gebieden kunnen soms honderden vogels worden gezien, zoals: grutto, kievit, tureluur, watersnip, kemphaan en diverse soorten plevieren.

In de broedperiode vestigen zich veel andere soorten. Bij een telling enkele jaren geleden werd vastgesteld dat er 64 soorten in de Kalverpolder broeden! Van klein (bijv. rietzanger) tot groot (bijv. grauwe gans).
Één vogel kon tot voor kort de Kalverpolder nog maar moeilijk vinden: de Roerdomp. Het icoon van laagveenmoeras. Maar daar lijkt nu definitief verandering is gekomen.
Vorig jaar werd deze schuwe reigersoort al enkele keren gespot. Ook dit jaar zien we roerdomp steeds vaker opvliegen of een slootje oversteken. In het riet is hij, door z´n schutkleur, vrijwel niet te ontdekken.
Het lijkt er nu op dat de roerdomp de Kalverpolder heeft ontdekt als goed foerageergebied.
Nu wachten op het eerste broedgeval…..

 

 

 

 

 

 

 

De lijsterbes in de Kalverpolder: pracht en pest!

Een kenmerk van een veenweidegebied is het feit dat bomen en struiken vrijwel afwezig zijn.Ieder jaar waait echter veel zaad van bomen(lijsterbes, berk, iep, etc.) de Kalverpolder in of wordt door vogels naar de polder verspreid.
Een belangrijk element in het onderhoud van de polder is het verwijderen van deze zaailingen. Op sommige plaatsen gaat dit om honderden zaailingen! Ieder jaar weer!
Als dit niet zou gebeuren, dan zullen de veenweides binnen enkele jaren weer dichtgroeien met struiken en (uiteindelijk) bomen. Dit proces wordt successie genoemd.
Aan de randen van de polder komt de lijsterbes uiteraard wel voor.
Er staat zelfs een bijzonder exemplaar tegenover de eerste brug van het Schanszichtpad!

In tegenstelling tot een gewone lijsterbes, die recht omhoog groeit, heeft deze lijsterbes een vrijwel perfecte bolvorm! In voor- en najaar is dit een bijzonder fraai gezicht! En de vogels en insecten hebben er ook baat bij.

 De Lijsterbes (Sorbus aucupária)

Een lijsterbes is van verre te herkennen aan zijn stijve rechte takken die allemaal uit ėėn punt schijnen te komen en recht omhoog wijzen. Aan het eind van de twijgen in de winter vallen de grote eindknoppen op. Deze zijn leerachtig slordig behaard en hebben een glanzende, bruine kleur.
Stam: gaat geleidelijk over naar een groot aantal omhoog lopende takken.
Blad: gezaagd en veernervig, samengesteld met 15 blaadjes van 5cm lang.
Bloem: schermbloemig; bloeit in de maand mei.
Vrucht: bessen zijn in augustus – september prominent aanwezig. Bevatten zoetstof sorbitol: een alternatief voor suiker. De bessen bevatten veel vitamine c en smaken echter wrang, maar er is goed jam of drankjes van te maken.

De spreeuwen, lijsters en merels zijn dol op deze vruchten. Binnen twee dagen kan een boom helemaal leeg geplukt zijn. De naam ´lijsterbes´is dus zeer toepasselijk!
Ook zorgen de vogels, met hun uitwerpselen, voor verspreiding van de zaden. De inwerking van het maagzuur van het darmkanaal van de vogels laat het zaad gemakkelijker ontkiemen, maar komt vaak niet tot volwassenheid.

De lijsterbes is overal te vinden in parken tuinen en als straatboom, maar ook als pioniergewas in veengebieden, trilveen en veenmosrietland.

(Foto: lijsterbes, Kalverpolder vanaf de brug van schans zichtpad bij plasdras gebied)

 

 

 

 

En wordt er nog gewerkt in de Kalverpolder??

Vanaf 15 juni (einde broedseizoen) wordt er uiteraard weer volop ´gearbeid´! Aan de hand van het Beheerplan worden door Rolf Surink en Jan Duijvis iedere dinsdagochtend de taken verdeeld.
Perceel voor perceel wordt onder handen genomen. Riet en gras maaien, harken en op hopen zetten. Met de hulp van diverse machines( maaiers, lastpakkers, tractor, etc.) kunnen grote oppervlakten worden bewerkt.
Maar de machines kunnen pas het werk goed doen als het door een ploeg vrijwilligers wordt voorbereid! Iedere week zijn weer ca. 25 mannen, en (slechts) één vrouw in touw.
Een klein ploegje (de ´bramentrekkers´) is, gewapend met schop, bijl en zaag, constant bezig om bramen, boompjes en zaailingen te verwijderen.

In september troffen we op de dinsdagen vrijwel iedere keer erg slecht (= regen) weer. Door ook op de donderdagochtend, met een kleine ploeg, aan de slag te gaan kon getracht worden een achterstand in ons werk te voorkomen.
Als er weer een perceel ´schoon´ opgeleverd kan worden, dan geeft dat ons een prima gevoel en hebben we het kopje soep (tegenwoordig in goede handen van Jaap Stuurman) verdiend!

(in volgende editie wordt onze technische ploeg ´bijgelicht´)

 

 

 

 

 

Activiteitenagenda 2015 Stichting Kalverpolder

15 augustus              Kalverpolderwandeltocht (met ´De Laatste Loodjes´)
24 oktober                Nacht van de Nacht
7 november              Natuurwerkdag

19 mei: taart in de bunker!

Na een intensieve voorbereiding is op 19 mei j.l. de Samenwerkingsovereenkomst (SOK) met Staatsbosbeheer (SBB) getekend. Riena Tienkamp en Erik van Gerrevink namens SBB hebben met Ron Sman, Henk Krook, Pieter Bleeker en Rolf Surink intensief overleg gehad over deze SOK. Ook Els Lenting, namens Gemeente Zaanstad heeft een stimulerende invloed gehad op de totstandkoming.
In de SOK, met een looptijd van 10 jaar, zijn heldere afspraken gemaakt over het zelfstandig beheer van de Kalverpolder door de vrijwilligers van Stichting Kalverpolder. De uitvoering van de werkzaamheden vinden plaats op basis van het door partijen overeengekomen Beheerplan.
Ook het gebruik van de huisvesting van de Stichting in ´de Bunker´ is in deze SOK geregeld.